مسئله ی غامض سازماندهی برنامه ریزی و برنامه گزاری در کشورهای عقب مانده

برنامه ریزی عملیاتی در مدیریت اجرائی دولتی (3)

مسئله ی غامض سازماندهی برنامه ریزی و برنامه گزاری در کشورهای عقب مانده

به زبانی عمومی برنامه ریزی برای این است که زندگی آینده خود را حتی الامکان خود بدست گیریم و به قضا و قدر نسپاریم ، بدانیم چه میخواهیم ؟ و به کجا می خواهیم برسیم و تا چه حدٌ ؟ و در این راه حساب و کتاب داشته باشیم .

برنامه ریزی در آلمان و انگلستان و فرانسه از زمانی (1946) شروع شد که بر اثر جنگ های بین الملل اوٌل و دوٌم نیاز به بازسازی خود داشتند و به این منظور فاقد توانائی مالی بوده دست نیاز نزد ایالات متحده ی آمریکا دراز کردند . ایالات متحدهی آمریکا نیز که از فساد اداری نزد در این کشورها ، سوء استفاده ی مسؤولین و اختلاس های بزرگ احتمالی با خبر بود کمکهای خود را به وجود حساب و کتاب در قالب برنامه و بودجه مشروط کرد .

طبیعتا" به این منظور واحد یا سازمانی دولتی ضرورت می یافت تا مسؤولیت امر را بر عهده گیرد که در کشورهائی مختلف نام هائی مختلف یافت .

در کشورهای کمتر توسعه یا فته گاه وزارت برنامه ریزی تاسیس شده است ، از جمله در کشورهای آفریقائی چون توگو - مغرب - تونس - الجزایر - گابون - کامرون و ... که غالب این کشورها چون هائیتی تحت تاثیر نظام برنامه ریزی فرانسوی ، ارتباط برنامه ریزی با تجارت خارجی و به نوعی وابستگی و... می باشند .

در فرانسه مرجعی بنام مدیریت ( کمیساریا ) کلٌ برنامه تاسیس شد ه است .

کمیساریای کل ٌ برنامه در فرانسه بین 1346 تا 206 فعٌال بوده است و به برنامه ریزی اقتصادی آن کشور و مستعمراتش ، به خصوص به صورتی کمٌی و دقیق ، می پرداخته است . از سال 206 تحت عنوان و سازمان جدید « مرکز تدوین استراتژی » ادامه داده است که طبیعتا" در کشوری پیشرفته و صنعتی ، در مرکز اروپا و بامستعمراتی متعدد استراتژی در آن اهمٌیت می یافته است ؛ و نهایتا" از سال 2013 تحت عنوان « استراتژی فرانسه » فعالیت می کند .

کشورهای در حال توسعه که هنوز به این مرحله ی استراتژیک بودن نرسیده اند ؛ به دلیل دیکتاتوری ها ، کم توانی های علمی ، و سوء استفاده های اداری نه تنها در همان مرحله ی برنامه ریزی کلاسیک ، توصیه ای سازمان ملل متحد ، باقی مانده اند بلکه همچنان از عهده ی همان مقدار نیز برنیامده اند .

برنامه ریزی در آلمان ، آمریکا ، انگلستان ، و... نیز به دلیل سیستم شدید سرمایه داری آنان که غیر قابل اعمال در کشورهای درحال توسعه است و به خصوص سیستم فدرالیشان که با نظام حکومت متمرکز ( مثلا" در ج . ا . ایران ) مطابقت نمی کند نتوانسته اند چنانکه مراجعی استکباری انتظار داشته اند الگوئی مناسب برای کشورهای درحال تو سعه و عقب مانده قرار گیرند .